Kualiteti komunik intr Volapük e Idiom Neutral

On dik, ke Idiom Neutral es Volapükid. Si, in kelkun sens it es Volapükid, ma spekta otr Volapükidi e kompara ili.  Mi am omni Volapükidi e mi av multe studied lor struktur, gramatik e paroli. If vo spekt Spokil, Spelin, Dilpok, Dil, Bolak, Bopal, Balta, Veltparl, Orba e otri, vo nemediate observero un kualitet komunik – simile a Volapük ili es nefasile komprendabl ad vis prim. Mi no dik, ke it es mal, kause mi persone am multe tal kualitet misterios in el lingui, ye mi volu monstrar diferens. Kuande on spekt Idiom Neutral, on ordinare potes komprendar teksti skribed in ist lingu. It no es important, if vo es esperantist, idist, novialist, occidentalist e.s., vo potesero komprendar parti grand in Idiom Neutral. Istkos es diferens grand intr Idiom Neutral e Volapük e otr Volapükidi, ma mi desir presentar in ist artikl, kual kualiteti komunik mi av truved intr Volapük e I.N. po mie studi profund de gramatik e diksionar de Idiom Neutral.

1. Adyektiv deb sempre esar posterioru substantiv, kel it deskrib.

In Volapük: zif gretik, bim smalik
In Idiom Neutral: urb grand, arbor minim

2. Omni adyektivi in Volapük fini se mediu “-ik”. Idiom Neutral es plu natural e sie adyektivi potes finiar se mediu literi varios, ye ordinare adyektivi, keli proveni da substantivi resiv finiad “-ik” kuale in Volapük.

In Volapük: men gudik, vilag belik
In Idiom Neutral: hom bon, vilaj montik
(nota eksempl sekund)

3. Parol “ko” es komunik.

In Volapük: Kanitob ko ol. Danüdol ko of.
In Idiom Neutral: Mi kant ko vo. Vo dans ko ila.

4. Parol “ka” et es komunik.

In Volapük: Dom olik binon jönikum ka dom omik.
In Idiom Neutral: Votr dom es plu bel ka sie dom.

5. Parol “if” es komunik in omni du lingui.

In Volapük: If no lärnol Volapüki, no kanol spikön oni.
In Idiom Neutral: If vo no aprend Volapük, vo no potes parlar it.
(nota, ke otr lingui artifisial ordinare av “si” u “se”)

6. Et parol “ye” es komunik in ist du lingui.

In Volapük: Volapük binon fikulikum ka Sperantapük. Ye id ol okanol suemön oni.
In Idiom Neutral: Volapük es plu nefasil ka Esperanto. Ye et vo potesero komprendar it.

7. Parol “ya” es komunik pro Volapük e Idiom Neutral.

In Volapük: Ya äfidob.
In Idiom Neutral: Mi ya edav.

8. Et parol “kel”.

In Volapük: Pösod, kel spikon Volapüki.
In Idiom Neutral: Person, kel parl Volapük.
(nota, ke et Novial us ist parol)

9. Et “no”.

In Volapük: No spikom Veltparli.
In Idiom Neutral: Il no parl Veltparl.
(nota, ke negligante ke ist parol no es kelkkos spesial, ye ordinare lingui artifisial us paroli “ne” u “non”)

10. Et “su”.

In Volapük: Buk binon su tab.
In Idiom Neutral: Libr es su tabl.

11. “u” final in preposisioni derivativ (“ü” in Volapük).

In Volapük: Nilü zif.
In idiom Neutral: Proksimu urb.

 

“Skandal in Bohemia” (parti 12)

“Pardona ist mask,”  nostr visitator estran kontinuav. “Person eminent, kel arend mi, desir ke sie agent es nekonosed a vo, e mi potes konfesar nemediate, ke titul, mediu kel mi av yuste nomed mi aut es no nesese mie propr.”

“Mi suposav it,”  Holmes dikav sike.

“Sirkumstansi es multe delikat, e omni prekaut deb esar prended a ekstinguar telkos, kel poteserio kreskar a esar skandal imens e pudifikar seriose un eks familii regnant de Europ. Parlante rekte, tel afer konsern famili magnifik Dom de Ormstein, regi heredant de Bohemia.”

“Mi suposav et elkos,”  Holmes murmurav, posante se aut in sue brasstul e klosante sue okuli.

Nostr visitator spektav ko kelkun surpris visabl a figur lent e inert de vir, kel avav esed sine dubi pikted a il kuale resonator leplu malisios e agent leplu energiik in Europ. Holmes reaperiav lente sue okuli e spektav nepasiente sue klient gigantik.

“If Vostr Mayestet poteserio kondesendar eksprimar vostr kasu,”  il observav, “mi eserio plu kapabl konsiliar a vo.”

Vir saltav da sue stul e pasuav per kamr in agitasion nekontrolabl. Tetempe, ko gestiluasion de desper, il ruptav mask da sue fas e lansav it su flur.

“Vo es rekt,”  il eksklamav;  “Mi es Reg. Kekause mi deberio eforsar okultar it?”

“Verase, kekause?”  Holmes murmurav. “Vostr Mayestet no avav parled anteriore ke mi komprendav, ke mi adresav Wilhelm Gottsreich Sigismond von Ormstein, Duk Grand de Cassel-Felstein e Reg heredant de Bohemia.”